Takie północne, takie mgliste, takie kultowe? Czytamy współczesne powieści skandynawskie i odkrywamy Północ – kurs stacjonarny
KU/10344
Kultury i Idee
Kurs realizowany w formie stacjonarnej.
Program kursu obejmuje 12 powieści z nordyckiego regionu kulturowego, które zostaną przeczytane przez Słuchaczy samodzielnie, a następnie omówione na zajęciach zarówno w formie otwartej dyskusji, jak i moderowanej przez Wykładowcę. Podczas otwartej dyskusji skupimy się na ogólnych wrażeniach czytelników i ich ocenie danej powieści, czy zasługuje na miano kultowej itp. oraz na uniwersalnych treściach, jakie są w niej poruszane. W moderowanej dyskusji w większym stopniu zajmiemy się tematyką danej powieści, światem przedstawionym, konstrukcją literacką, realiami kulturowymi oraz szerszymi związkami z kulturą nordycką. Dyskusję zakończymy podsumowaniem, które ma na celu syntetyczne spojrzenie na dany utwór z uwzględnieniem zarówno przeczytanej treści, jak i odbytej dyskusji.
Proponowana lista lektur:
- Klas Östergren, Gentlemani, tłum. Anna Topczewska, Kraków 2010.
- Einar Kárason, Wyspa diabła, tłum. Jacek Godek, Gdańsk 2019.
- Johanna Sinisalo, Nie przed zachodem słońca, tłum. Sebastian Musielak, Gdańsk 2005.
- Tove Ditlevsen, Ulica dzieciństwa, tłum. Agata Lubowicka, Gdańsk 2021.
- Erlend Loe, Naiwny. Super, tłum. Maria Gołębiewska-Bijak, Poznań 2002.
- Peter Høeg, Smilla w labiryntach śniegu, tłum. Iwona Zimnicka, Poznań 2014.
- Hallgrímur Helgason, 101 Reykjavik, tłum. Jacek Godek, Warszawa 2024.
- Kerstin Ekman, Czarna woda, tłum. Anna Węgleńska, Warszawa 1997.
- Arto Paasilinna, Rok zająca, tłum. Sebastian Musielak, Wrocław 2020.
- Mikael Niemi, Muzyka pop z Vittuli, tłum. Monika Banach, Wołowiec 2003.
- Lars Saabye Christensen, Półbrat, tłum. Iwona Zimnicka, Warszawa 2024.
- Aksel Sandemose, Uciekinier przecina swój ślad. Opowieść o dzieciństwie mordercy, tłum. Iwona Zimnicka, Wołowiec 2019.
Należy zaznaczyć, że ze względu na preferencje Słuchaczy, bieżące realizowanie programu kursu, możliwości czasowe itp., Wykładowca może w pewnym stopniu zmodyfikować powyższą listę. Pozostałe 3 (z 15) spotkania są zarezerwowane na własne propozycje Słuchaczy dotyczące dzieł literackich, które odpowiadają ich zainteresowaniom, a nie zostały ujęte w powyższym wykazie i pasują do programu kursu. Jeśli takie propozycje nie zostaną podane, Wykładowca samodzielnie uzupełni listę.
Cel ogólny:
zaznajomienie Słuchaczy z wybranymi współczesnymi powieściami z nordyckiego kręgu kulturowego, które przez krytyków i czytelników z różnych powodów zostały określone jako „wydarzenie literackie”, „kultowe” itp., a w ten sposób przedstawienie im szczególnych cech tej literatury oraz specyfiki kulturowej regionu.
Cele szczegółowe:
- samodzielna lektura wybranych powieści nordyckich przez Słuchaczy,
- przekazywanie Słuchaczom przez Wykładowcę specjalistycznej wiedzy z zakresu literatury nordyckiej pomocnej w pogłębionej interpretacji danego dzieła,
- dyskusja na zajęciach poświęcona problemom poruszonym w książce, realiom kulturowym, specyfice literackiej itp.,
- próba umiejscowienia czytanego utworu w szerszym kontekście literatury nordyckiej i światowej oraz zestawienia z dziełami literatury polskiej,
- próba poszerzenia interpretacji danego utworu o inne teksty kultury i wiedzę o Północy, np. filmy, reportaże, wydarzenia historyczne itp.,
- ukazanie współczesnej popularnej literatury nordyckiej w jej różnych przejawach gatunkowych, czasowych, geograficznych,
- wieloaspektowa dyskusja o dziele literackim – wskazywanie jego cech charakterystycznych w odniesieniu do problematyki i stylu, argumentowanie własnego zdania, subiektywna ocena wartości literackiej itp.,
- zainteresowanie Słuchaczy literaturą regionu nordyckiego i podanie przez nich własnych propozycji lektur do omówienia.
Korzyści dla słuchacza:
Słuchacz:
- ma wiedzę na temat wybranych ważnych dzieł, twórców, zjawisk literackich i cech literatury obszaru nordyckiego reprezentowanych przez omawiane utwory literackie,
- ma wiedzę na temat Północy jako konstruowanego regionu kulturowego,
- potrafi wskazać realia kulturowe regionu nordyckiego w oparciu o wybrane dzieła,
- potrafi wskazać cechy charakterystyczne i uniwersalne literatury Północy w oparciu o wybrane dzieła,
- potrafi dyskutować na temat omawianych utworów, przedstawiać i argumentować swoje zdanie oraz zadawać twórcze pytania,
- zna podstawowe uwarunkowania kulturowe państw nordyckich oraz podobieństwa i różnice między nimi,
- rozumie specyfikę kulturową i literacką regionu nordyckiego,
- rozumie różnice między pojęciami „Północ”, „Skandynawia”, „nordycki” i „skandynawski”.
Metody pracy:
główną metodą pracy ze Słuchaczami jest moderowana dyskusja, w ramach której są proszeni o wyrażanie własnych przemyśleń, odpowiadanie na zadawane pytania, zadawanie twórczych pytań, argumentowanie w oparciu o tekst i własną wiedzę oraz wchodzenie w dialog z innymi Słuchaczami.
Metody weryfikacji efektów kształcenia:
dla chętnych Słuchaczy – napisanie 3–5-stronicowego eseju interpretacyjnego (Times New Roman 12, odstępy 1,5) w oparciu o wybraną współczesną powieść nordycką spoza programu kursu. Esej ma nie tyle przedstawiać treść dzieła, ile stanowić omówienie jego problematyki i twórczą interpretację w wybranej perspektywie i w oparciu o treści poruszone podczas zajęć, a więc na przykład popularność dzieła, omawiane wątki, realia kulturowe itp. Słuchacze są zachęcani do obierania twórczych, oryginalnych perspektyw w oparciu o własne zainteresowania.
