Czy zwierzęta mają prawa? Pomiędzy prawem a ideologią – kurs stacjonarny
Kurs realizowany w formie stacjonarnej.
Zajęcia mają charakter interdyscyplinarny. W pierwszej części kursu Słuchacze i Słuchaczki zostają wprowadzeni do problematyki przedmiotu i zaznajomieni z podstawową terminologią oraz historią rozwoju idei sprawiedliwości międzygatunkowej. Następnie, z perspektywy doktryn polityczno-prawnych i etyki, zostaną zaprezentowane wiodące teorie dotyczące relacji pomiędzy ludźmi a pozostałymi zwierzętami, dla ułatwienia podzielone na trzy kategorie: zwierzęcego dobrostanu, praw zwierząt oraz kontraktualizmu (ujęcie polityczne).
Kolejne spotkania w syntetyczny sposób zaprezentują trzy podejścia do zwierząt w prawie: ochronę przyrodniczą, humanitarną ochronę dobrostanu oraz ochronę praw zwierząt. Wspólnie ze Słuchaczami i Słuchaczkami zastanowimy się, czy zwierzęta mogą mieć prawa, czy powinny je mieć – i wreszcie – czy można powiedzieć (i w jakim sensie), że zwierzęta już mają prawa.
Ostatnia część kursu zwraca się ku faktycznemu statusowi zwierząt, zgodnie z systematyką polskiego prawa ochrony zwierząt, podzielonych na kategorie zwierząt: domowych, hodowlanych (gospodarskich oraz wykorzystywanych w edukacji, nauce i do celów specjalnych) oraz dziko (wolno) żyjących. W tej części będziemy podejmować praktyczne problemy hodowli przemysłowej, łowiectwa, opieki nad zwierzętami w domach, wykorzystywania zwierząt, odbioru interwencyjnego i in. Tematy te zostaną omówione na rzeczywistych przykładach, nierzadko stanowiących żywe zainteresowanie opinii publicznej.
Poszczególne zagadnienia zostaną zaprezentowane w oparciu o analizę tekstów źródłowych (traktatów, manifestów, wyroków, aktów prawnych), których krótki wybór zostanie przesłany Słuchaczom i Słuchaczkom przed każdymi zajęciami. W czasie zajęć grupa prowadzić będzie dyskusję na temat prezentowanego materiału.
Plan zajęć przedstawia się następująco:
- Wprowadzenie: stosunek człowieka do pozostałych zwierząt oraz jego historia.
- Idea zwierzęcego dobrostanu.
- Idea praw zwierząt.
- Idea kontraktualistyczna/polityczna.
- Przyrodnicza ochrona zwierząt.
- Humanitarna ochrona dobrostanu zwierząt.
- Prawa zwierząt w prawie.
- Status zwierząt domowych.
- Status zwierząt gospodarskich.
- Status zwierząt wykorzystywanych do celów naukowych i edukacyjnych.
- Status zwierząt wykorzystywanych do celów specjalnych i rozrywkowych.
- Status zwierząt dziko żyjących.
- Własność zwierząt.
- Poza humanizm i granice posthumanizmu.
- Podsumowanie: czy zwierzęta mają prawa?
Kurs stanowi nieznacznie zmodyfikowaną wersję kursu „Czy zwierzęta mają prawa?”, który z dużym powodzeniem odbył się w roku akademickim 2021/2022.